Dünya e-kitap pazarının lokomotifi Amerika'da son günlerde yeni bir göç yaşanmaktadır. Okurların (parekendecilerin) tabletlerin cazibesi ile e-ink teknolojisine sahip e-kitap okuyuculardan vazgeçer olması "göç" olarak değerlendirilirken; buna paralel olarak EPUB-3 formata ciddi manevra yapılması ise "pazarlama göçü" olarak kabul edilebilir. Bir iki gün önce çıkan haberde (1) Amerikan Yayıncılar Birliği'nin (AAP) 10 Eylül'de yapacağı çalıştay ile EPUB-3 formata "göçün" gerekçeleri yazılmıştır.
Öncelikle bu haberden alıntılar yaparak gelişmeyi paylaşmak ve sonrasında EPUB-3 limanına sığınma ile ilgili düşüncelerimizi aktarmak istiyoruz.
AAP EPUB-3 Uygulama Projesi
Amerikan Yayıncılar Birliği tarafından 10 Eylül'de yapılacak çalıştaya:
- Engellilerin savunucuları
- Parekendeciler
- Dijital içerik dağıtımı yapanlar (platform)
- Cihaz üreticileri
- E-kitap okuma sistemi sağlayıcılar (yazılımcılar)
- Yardımcı teknoloji uzmanları
- IDPF gibi EPUB standart organizasyon kurumları
davet edilecektir. (1) E-kitap ekosistemini oluşturan bu paydaşların yapacakları çalışmalar ile EPUB-3 formatın benimsenmesi sağlanacaktır. Paydaşların EPUB-3 formatı benimsenmesi için temel kritik özellikleri arasında iki önemli madde vurgulanmaktadır. Kullanıcıların gelişmiş multimedya desteği ve görme engelliler için "erişebilirlik" ve daha fazla etkileşim... Geniş alanda kabul görmesi, üretilmesi ve herkes için okunulması hedefiyle aşağıdaki "fırsatlar" maddelendirilmektedir:
- Kullanıcı deneyimi: daha fazla etkileşim, okumaktan zevk alma... Kullanıcı deneyiminin yaşanması ile cihaz üreticilere ve okuyuculara fırsat sağlamak...
- "Erişebilirlik" özelliği ile görme engellilere de ulaşabilmek. Yeni pazar yaratmak...
- Üreticilerin daha tutarlı cihaz üretmesini sağlamak ve böylece okuma deneyimi yaşamış okuyucuya/tüketiciye cihaz pazarlamak ve satmak...
- Eğitimcilerin de yararlanması, tüm öğrencilerin kullanabilmesi için okuma sistemlerinin yeteneğinin arttırılması (Örneğin bu konuda AZARDI firmasının desktop okuma sistemininde "MathML" ve "Media-overlay" desteği bulunmaktadır.)
- Yayıncıların daha zengin ürünleri sunmasına imkan sağlamak...
Tüm bu konular EPUB-3 formatı destekleyen cihaz sayısı arttıkça daha da ayrıntılı olarak tartışılacaktır. IDPF'nin eğitim sektörüne vereceği iki günlük diğer bir çalıştayda ise eğitim sektörü hedef alınmıştır.
Diğer bir EPUB-3 çalıştayı
EPUB-3 formatın temel yeteneklerini göstermek ve dijital öğrenme materyali olarak kullanılmasında da etkin olmak için yapılacak atölye çalışmalarında, eğitim yayıncılığı pazarının önemli oyuncuları bir araya gelecektir.
Fakat şimdiden bu çalıştay sonucunda bazı şeylerin değişmeyeceğine dair haberler çıkmaktadır. (2) Haberde, BISG tarafından yayınlanan rapora göre bir üniversitede dijital ders kitabı satın alan öğrenci oranı: %7. Oran beklenilenden düşük. Maliyetler yüksek! Önemli olan öğrencilerin alması ve bu formatı kullanması...
TEYTAG ile birlikte yaptığımız çalışmalar, iBookstore üzerindeki araştırmalarımız da bize gösteriyor ki konunun en önemli ayağı aslında cihaz kullanıcılarının popülasyonu ve satış tekniklerinin (promosyonların) geliştirilmesi için kullanıcı bilgisine sahip olmak...
Göçün nedenleri
Pazarın en güçlü olduğu ülke olan Amerika'da sadece düz yazı metne dayalı (roman gibi) türlere dönük satışlar, e-ink teknolojisine sahip e-kitap okuyucular sayesinde bir noktaya kadar gelmiştir. (3) Ancak son beşyıl içerisinde akıllı telefonlar ve tabletlerin gelişmesinde ve satışlarındaki artış genel tabloyu değiştirmiştir. Cihazlar içerisindeki daha kabiliyetli (iBooks gibi) e-kitap okuma sistemlerini kullanmaya başlayanlar, diğer e-kitap okuyuculardan tatmin olmamaya başlamışlardır.
1. Okuma deneyimi:
EPUB format ya da PDF olsun salt düz yazı metne dayalı ve hiçbir etkileşimi içermeyen cihaz ya da platformlarda e-kitap okuma ile baskılı kitap okuma arasında bir fark olmadığı anlaşılmıştır. Okuyucu baskılı kitabına ayraç koyarken, dijital kitabına da koyması pek bir anlam ifade etmemektedir. Metinlerin altını çizmekte öyle...
Artık okuyucu EPUB-3 format ile zevkle okuyacağı yeni bir deneyim yaşamak istemektedir. TEYTAG tarafından yapılan ankette de bu istek çok yüksek orandadır.
2. CSS-3 destekli tasarım yeteneği:
Kaliteli e-kitap okuma deneyimini başlatmak için tasarım önemlidir. EPUB-2 formatın CSS-3 desteklememesi, en basit CSS-3 tabanlı (javascript kullanmaksızın) animasyonların kullanılmamasını doğurmuştur. Salt "reflowable" dizayn görsel zenginliği sağlayamamıştır.
E-kitabın basılı kitaptan farklı bir tasarım dili olması artık anlaşılmıştır. Bunun dışında ders kitapları, manga (çizgi roman), çocuk kitapları ve dergilerin EPUB-3 format olarak yapılabilmesi için CSS-3 kullanılması gerektiği gayet net anlaşılmıştır.
3. Görme engellilere de ulaşabilmek:
EPUB-3 formatın "erişebilirlik" konusundaki desteği sayesinde yapılacak olan bir e-kitabın aynı zamanda görme engelliler tarafından da satın alınabilir olması, yeni bir pazar fırsatı olarak görülmeye başlanmıştır. Amerika'daki eğitim sistemi için yapılacak dijital ders kitapları EPUB-3 format olursa; ayrıca bu içeriğin görme engelliler içinde tekrar DAISY ürünleri için yapılması maliyeti ortadan kalkabilecektir.
4. Dağıtım kanalı ve tedarik zincirinin düzenlenmesi:
iBooks, Kobo, Google Play Kitaplar, VitalSource, Sony, KindleGen gibi cihaz/platformların EPUB-3 formatı desteklemeye başlaması ve standartların bu konuda oturturulması, cihazlar üzerinden dağıtım kanallarının ve tedarikçilerinin daha düzenli olması gerektiğini ortaya koymuştur. Tekelcilik ya da diğer bir deyişle "cihaz bağımlı okuma" gibi görülse de IDPF standart çalışmaları sayesinde EPUB-3 formatın Readium ve AZARDI gibi desktop uygulamalar ile okunabilmesi, daha fazla okuyucuya erişim olarak görülmelidir.
5. Korsan hakkındaki mitin yıkılması:
İngiliz yayıncı TOR firması, bir yıl süren DRM'siz e-kitap satışı sonrasında, kendi yayınlarının korsan belgesinin artmadığını rapor etmiştir. (4) DRM aslında aşırı paylaşımı önleyici bir sistemdir. Fakat bu teknolojiyi kullanan bazı platformlardan e-kitap alan ya da okuyanlar kötü kullanıcı deneyimi yaşamışlardır. Çoğunlukta olmasa bile konuyla ilgilenenler sistemin getirdiği zorlukları bilirler.
TEYTAG anketine katılanlara EPUB-3 format e-kitap e-posta yoluyla hediye edilmiştir. Ve Google Alert hizmeti kullanarak yaptığımız takipler ile hiç bir korsan link oluşmadığı görülmüştür.
Sonuç
E-kitap ile ilgilenecek olan yayıncıların, bağımsız yazarların veya diğer kurumların hesap kitaplarını yapıp EPUB-3 format konusunda odaklanmaları, proje geliştirmeleri daha avantyajlı olacaktır. Öncelikle bu konu hakkında derin bilgiye sahip olmalı ve örnek içerikleri görmeli ve en önemlisi sektör içerisinde fark yaratacak yeni bir segment oluşturma çalışmalarına başlamalıdırlar.
Baskılı kitap ile hiçbir farkı olmayan ve etkileşim içermeyen formatları kullanmamalıdırlar. Amerika'daki dönüşüm çabası yani bahsettiğimiz format göçü; Amerika pazarı tarafından yaşanmış pazar deneyimi sonrasında ortaya atılmıştır. Yani Amerika'yı yeniden keşfetmeye çalışmak zaman ve para kaybından başka bir sonuca bizleri götürmeyecektir.
Pazarlama zorluklarını aşabilmek için ise pazara yeni, etkileşimli EPUB-3 ürünleri sunmak ve yeni kullanıcı bilgilerine sahip olmak gerekir. Bunun için EPUB-3 formatı destekleyen yayınlarınızı dağıtabilecek platformları kurmanız ya da destek almanız gerekecektir. Kullanıcının e-posta bilgisi en büyük hazinedir. E-posta ile pazarlama ise en etkili mermidir.
Bazı sponsorluk yöntemleri ile okuyucuları ücretsiz EPUB-3 format e-kitaplar ile buluşturmak mümkündür. Bu okuyucu portföyünüzü genişletmek, pazardaki popülasyonu arttırmak için etkili bir ilaçtır. Neler yaptığınızı ücretsiz paylaşmak, satışlarınızın anahtarı olabilir.
EPUB-3 e-kitap ile ilgili pazar rakibi olmaktansa, yayıncıların pazarda çözüm ortağı gibi hareket etmeleri; kaliteli e-kitap okuma deneyimi yaşayanların çoğalmasına, tavsiyelerin sizlerden yana olacağını unutmamak gerekmektedir.
Kaliteli ve etkiliyeci e-kitaplar sunmak kaydıyla her hesap kitap, EPUB-3 e-kitap...
Referanslar:
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder