iBooks Kullanımı ve Performansı

Apple mobil cihazları için tasarlanmış olan iBooks aplikasyonu, elektronik kitap okumak amaçlıdır. Eğer bir iPad, iPhone veya iPodTouch sahibi iseniz ücretsiz olarak AppleStore üzerinden indirip kullanabilirsiniz.

iBooks ePub formatı en iyi şekilde görüntüler
iBooks aplikasyonu ile elektronik kitap standartı olan EPUB formatı ve ayrıca rahat taşınabilir format olan PDF belgeleri en iyi şekilde görüntüleyebilirsiniz. 2012 yılında IDPF tarafından elektronik yayıncılık formatı olarak kabul edilen EPUB-3 formatın bütün özelliklerini destekleyen iBooks, "genişletilmiş" olarak bilinen interaktif kitapları çok rahatlıkla render edebilmekte, bizlere gösterebilmektedir. Kaliteli bir e-kitap okuma deneyimi yaşamak istiyorsanız iBooks aplikasyonunu kullanmanızı öneriyoruz.

iBooks aplikasyonu browser tabanlı bir uygulamadır. Bu nedenle WebKit teknolojisi ile birlikte HTML5, CSS3 ve Javascript yazılım dillerini destekler. Bunula birlikte XML tabanlı dosyaları en iyi şekilde destekler. Bu özelliği sayesinde EPUB-2 ve EPUB-3 formatlarını rahatlıkla okuyabilirsiniz.

iBooks ile EPUB-3 format okuma deneyimi
EPUB-3 format genişletilmiş e-kitaplar, okurlara zengin içerikler sunarak; yeni ve kaliteli bir okuma deneyimi sunmaktadır. Zengin medya kullanım özelliği sayesinde tasarımcılara ilham vermekte, dijital yayıncılık sınırlarını geliştirmektedir. 

iBooks Rehberi adlı epub3 format e-kitabımızı iPad cihazınıza hemen, ücretsiz indirmek için tıklayınız.


Apple cihazlarındaki iBooks aplikasyonu dışında bu özel formatın sadece bazı fonksiyonlarını şu anda NOOK marka e-kitap okuyucu desteklemektedir. 2013 yılının ortalarında SONY, KINDLE gibi sektörel markalar bu formatı destekleyen ürünleri çıkartacaklarını açıkladılar.

iBooks Aplikasyonunu İndirdiniz
Apple cihazınızda JAILBREAK işlemi yapmamaya özen gösteriniz. Çünkü iBooks aplikasyonu JAILBREAK işlemi yapılmış cihazlara hassas bir refleksi bulunmakta; sorunlar ve hatalar vermektedir. İndirme yapmadan önce bunu dikkate almanızı öneriyoruz.

İndirme işlemini tamamladıktan sonra sistemi kapatıp tekrar açmada bir fayda var. iBooks güncellemesi yaptıktan sonra da buna özen gösterirseniz iyi olacaktır.

iBooks: https://itunes.apple.com/tr/app/ibooks/id364709193?mt=8


Önce iBooks Sistem Destek Ayarlarına Bakalım
İyi bir okuma deneyimi yaşamanız için iBooks aplikasyonunuzu iPad veya iPhone cihazlarınıza ücretsiz indirdiniz. Yazımızın bu bölümünden sonra sizlere yardımcı olacak teknik bilgileri ve faydalı ipuçlarını vermek istiyoruz. Sistemi yeniden başlattıktan sonra sistemin AYARLAR ikonuna dokunup, iBooks ayarlarına geliniz.  Bu bölümde aplikasyon ile ilgili temel ayarlar bulunmaktadır.

Tam Yaslama
Tam yaslama özelliği açık ya da kapalı olması size bağlıdır. Şu anlama gelir: e-kitap yazılımında yazı bloğunun ortalaması sola dayalı olarak yapılır. Çünkü bazı e-kitap okuyucular, yazı bloklarını sağa-sola blok (tam yaslama - justify) yaparak, görüntüleyemez. Böylece baskılı kitapta olduğu gibi bir bloklama ile okuyucular karşılaşamaz. Bu seçenek ile yazı bloklama izleyiciye bırakılmıştır.

Tam yaslama KAPALI

Tam yaslama AÇIK

Otomatik Tireleme
Eğer tam yaslama seçeneğiniz açık ise bu seçeneğinde açık olması gereklidir. iBooks sistem tarafından desteklenen dilleri doğru bir şekilde tireler. Ve bununla kalmayıp tasarımcılarında tirelemeden doğan satır espaslarını mükemmel şekilde hesaplayarak, kelime boşlukaları arasına dağıtır.

Eğer okuduğunuz e-kitap yazılımında WebKit Auto Hypenation kodu kullanılmış ise iBooks bize bu seçenek ile tirelemelerin görülmesini sağlar. Bu bakımdan bu seçenek default olarak açıktır. Açık tutmanızı öneririz.

Seçenek kapalı ve tasarım iyi gözükmüyor.

Seçenek açık... Gayet iyi.

Her İki Marj da İlerletir
iBooks aplikasyonu sayfalarında rahat navigasyon için sol ve sağ marjlar bırakılmıştır. Yani bir sonraki sayfaya gitmek istiyorsanız sağ dikey marja, geri sayfaya gitmek içinse sol dikey marja dokunulmalıdır. Bu şekilde çalışmasını istiyorsanız seçeneğin kapalı olması gereklidir. Eğer açık ise sol yada sağ maraja dokunduğunuzda hep bir sonraki sayfaya gidersiniz. Default ayarı kapalıdır.

Yer İmlerini Eşzamanla
Koleksiyonu Eşzamanla
Tüm Alımları Göster
Bu üç seçenek IOS 6 ile iBooks 3 versiyona eklenen yeni özelliklerdir. Eğer AppStore hesabınıza bağlı bir kaç Apple cihazınız var ise ve tümünde iBooks programı kullanıyor iseniz bu üç seçeneği açık tutabilirsiniz. Diyelim ki hem iPad hem de iPhone cihazınız var. Ve her ikisinde de aynı AppStore kimliği ve şifresini kullanıyor iseniz iBookstore üzerinden satın aldığınız e-kitap hem iPaddeki iBooks aplikasyonuna hem de iPhonedaki iBooks aplikasyonuna otomatik olarak gelecektir. Ve bu e-kitaplar içerisinde aldığınız notlar, diğer cihazınızdaki iBooks aplikasyonunu açtığınızda eşzamanlı olarak görünecektir.

iBookStore dışında başka kaynaktan aldığınız e-kitaplarda bu özelliği göremezsiniz. Özellik sadece iBookstore kullandığınızda geçerli olacaktır.

Çevrimiçi İçerik
EPUB-3 zengin medya içeriklerini en iyi şekilde kullanan iBooks, bu seçeneği ile artık e-kitap içerisinde konulmuş film veya ses dosyaların harici serverden stream edilmesini sağlamaktadır. Yani e-kitap içerisindeki film bir URL ile başka bir siteden alınmakta ve anında e-kitap içinde oynatılmaktadır. Böylece e-kitabın megabayt olarak boyutu çok daha küçük olabilmektedir. Yanlız bu filmleri seyretmeniz için on-line olmanız gerektiği unutmayınız. Bu seçeneği hep açık tutun. Unutmayın...


Diğer Genişletilmiş Ayarlar
Sistem ayarları dışında iBooks aplikasyonunu zenginleştiren diğer genişletilmiş ayarları kullanmak önem taşımaktadır. Bunların ne olduğunu bilmek ve biliçli kullanmak size e-kitabı daha da sevdirecektir.

Gizlilik - Konum Servisleri
Eğer sistem IOS 6 kullanıyor iseniz Ayarlar bölümünde Gizlilik bölümüne girin. Buradan da Konum Sevisleri bölümüne... Konum servisleri kapalı ise açın. iBooks ikonunu göreceksiniz. Seçeneği açtığınızda artık e-kitaplarınız içerisinde GeoLocation özelliği kullanılmış ise interaktiviteden yararlanabileceksiniz. Bu ayarın her zaman açık olması gerekmez. Eğer e-kitap içerisinde böyle bir özellik kullanılmış ise e-kitap size uyarı verecek şekilde tasarlandığı için size bir uyarı verecektir.

EPUB-3 format e-kitaplar, kullanıcı lokasyon bilgisine göre yeni bir davranış gösterecek kadar zekice tasarlanabilir.

Erişebilirlik - Seçimi Seslendir
Apple cihazları görme engelli kişilerin rahat kullanabilmesi için farklı bir şekilde tasarlanmıştır. Bu özelliği sayesinde iBooks aplikasyonunda çalışan özelliklerden önemlisi Ayarlar > Erişebilirlik > Seçimi Seslendir bölümünde aktif edilebilir. Seçimi seslendir özelliği ile iBooks içindeki e-kitap metinlerini sistem sizin için seslendirecektir.

Seçimi seslendir AÇIK

Sistem diliniz Türkçe olduğunda ve okutacağınız bölümler Türkçe ise iyi bir şekilde seslendirdiğini söyleyebiliriz. Konuşma hızı seçeneğini ortadan biraz daha aşağıda tutun ve Sözcükleri Vurgula seçeneğini açık tutun. Sözcükleri vurgula, dijital sesin noktalama işaretlerine uymasını sağlar. Seçimi seslendir seçeneği açık oldukça hem Safari hem de iBooks aplikasyonunda seçtiğiniz metinlerde Seslendir butonu hep çıkıyor olacaktır.

Seçenek açık oldukça Seslendir butonu gözükecektir.

iBooks aplikasyonuna EPUB format e-kitap getirmesini öğrenmek istiyor iseniz tıklayınız.

Şimdi iBooks aplikasyonunu açıp, özelliklerine bakalım...

Sistem ayarlarını yaptıktan sonra iBooks aplikasyonunda bir EPUB format e-kitap açıp özellikleri tanıyalım.

Locator
E-kitap içerisindeki çapa diye adlandırdığımız teknikle sayfalar arasında ya da aynı bölüm içerisindeki başlıklar arasında navigasyon yaptırılmış olabilir. Yani siz bir buton veya kelime üzerine dokunduğunuzda bir kaç sayfa öncesi veya sonrasına gidebilirsiniz. Resimde kırmızı elips içine alınmış yer (locator) hangi saydan buraya geldiğinizi gösterir. Ve bu yere dokunduğunuzda ise geldiğiniz sayfaya geri dönersiniz.

Locator özelliği çağdaş okuma sistemlerinde bulunması gereken bir standarttır. Bu özellik pek bilinmez ve dikkate alınmaz.

Locator size okumada kolaylık sağlayacak önemli bir standarttır.

Sosyal Paylaşım
Sistem IOS 6 ile birlikte gelen paylaşım özellikleri iBooks ile e-kitap okumayı zevkli hale getirmiştir. Okuduğunuz bir cümleyi, güzel bir sözü okurken anında paylaşmak için resimde görülen menü size yardımcı olacaktır. Eğer EPUB format e-kitabı iBookstore üzerinden satın almış iseniz; paylaşım anında kitabın ve yazarın isminide otomatik olarak paylaşacaksınız. Böylece araştırmalarınızda kaynağın nereden alındığına dair size bir kolaylık sağlayacak, sevdiklerinizde bu e-kitabı alması için öncülük etmiş olacaksınız.

E-posta, SMS, Twitter veya Facebook... Bilgiyi kolay paylaşmak için toollarınız hazır...

Tweet atabilirsiniz.

Kelime Arama
E-kitabınız yüzlerce ya da bincelerce sayfadan oluşabilir. Bu kadar sayfa içerisinde bir kelime ve cümleleri aramak iBooks ile çok kolaydır. Aradığınız kelimeyi büyüteç ikonuna dokunup çıkan menüye yazdığınızda size anında yardımcı olacak; aradığınız kelimenin hangi sayfada ve hangi cümle içerisinde geçtiğini görebilirsiniz. Böylece tüm e-kitapta okumanız gereken bölümleri anında filtrelemiş olabilirsiniz.

Baskılı kitapların arka sayfalarında kelime indeks sayfaları olur. Hangi kelimenin kaçıncı sayfalarda geçtiğini bu sayfalardan öğrenirsiniz. Sonrasında numarasını öğrendiğiniz sayfayı açıp bu sefer o kelimeyi aramaya koyulursunuz. Hem bu sayfaları hazırlamak hem de okuyucu tarafından kelimeleri bulmak oldukça yorucu bir iştir. Ve yanlışlık payı fazladır. Bu iBooks ile oldukça hızlı kolay bir şekilde yapılır. Böylece kitap okunurken siz yorulmazsınız.

iBooks dikkatle incelendiğinde ayrıntılarla çok iyi tasarlanmıi bir arayüzü olduğunu farkedebilirsiniz. Araştırmacılar, öğrenciler, akademisyenler, mühendisler ve doktorlar gibi bir çok araştırmaya yönelik meslek grublarındakilerin faydalanabileceği özellikleri vardır. Kelime arama ise bunlardan bir tanesidir. Hatta sadece kitap içerisinde değil WEB üzerinde de aradığınız kelimeyi bulma karşılaştırma kolaylığı düşünülmüştür.

Yüzlerce hatta binlerce sayfa arasından kelime aramak çok kolay...

Menübar
Diyelim ki aradığınız kelimeyi sayfalarda işaretlemek ya da not almak istiyorsanız menübar size kolaylıklar
getirecektir. Resimdeki menüyü kullandıkça iBooks aplikasyonunun EPUB formatı en üstün performasta okuyucuya sunduğunu göreceksiniz. Bu menüler, sizin kaliteli e-kitap okuma deneyiminiz için yararlı, düşünülmüş yardımcılarınızdır.

iBooks menüleri ile EPUB formatı en şekilde render eder ve kaliteli bir okuma deneyimi sunar.

Ekran ışığını değiştirmek, yazı karakteri ve büyüklüğünü değiştirmek, alternatif okuma modlarını kullanabilmek standart okuma sistemlerinin sahip olması gereken özellikleridir. iBooks 40'a yakın fontu destekler. Bu diğer okuma sistemleri veya cihazlardan fazladır. Bu konuda tasarımcılara büyük avantajlar sağlar.

Geniş seçenek ve farklı okuma modları

Not Alma, Kelimelerin Altını Çizme
iBooks EPUB format içerisinde yapabileceklerinize sınır tanımayacak şekilde tasarlanmıştır. Not almak, aldığınız notlara tarih ataması; e-kitabı kapatıp sonradan açtığınızda notlarınıza her zaman ulaşabilmeniz gibi özellikleri en iyi şekilde sunar. Unutmayın ki; iBooks üzerindeki EPUB format kitaplar herhangi bir server üzerinden okunmaz ve direkt cihazınız içerisine fiziksel bir dosya vardır. Bu nedenle aldığınız notların kaybolması, koyduğunuz sayfa ayraçlarının gözükmemesi sorunlar ile karşılaşmasınız.

Gerek iBookstore üzerinde satın aldığınız EPUB format e-kitaplar olsun, gerekse kendi arşivinizdeki e-kitapları iTunes ile cihazın içerisine getirdiğinizde iBooks, fiziksel olarak var olan bir EPUB formatı işler ve render eder. Bu özelliği ile free DRM olan EPUB format kitapları iBooks içerisine kabul eder ve FAIRPLAY adındaki farklı bir DRM tekniği ile o kitabı İBooks aplikasyonu içerisinden çıkarmadan okumanızı sağlar. Bu özelliği ile birçok okuma sisteminin çok daha dışında, farklı bir yeri vardır.

Sözlük
iBooks aplikasyonunu farklı kılan diğer bir özellik ise sözlüktür. Şu an için birkaç dil desteği olan sözlüğe gelecekte Türkçe dilininde eklenmesi sözkonusudur. Bu konu iBookstore'un Türkiye pazarına girmesinden sonra hızlanacaktır. Sözlükte aramak istediğiniz kelimeyi seçip, menübardan Tanımla butonuna dokuınduğunuzda sözlük çıkmakta ve sizi EPUB format e-kitap okurken sözlük taşıma ya da diğer sözlük aplikasyonlarını kullanma derdinden kurtarmaktadır. Yabancı dil bilen ya da öğrenme aşamasında olanlar için İngilizce e-kitap okurken sözlük kullanma büyük kolaylıktır.

iBooks şu an için Türkçe sözlük desteklememeltedir. Fakat kelimeyi webde veya Wikipedia'da aramanız için yardımcı olmaktadır.

 

Sonuç

iBooks, EPUB formatı en iyi ve kaliteli şekilde görüntüleyebilen bir aplikasyondur. Standartlara uygun tasarlanan veya tasarlayacağınız EPUB format e-kitapları rahatlıkla açıp kullanmanızı sağlar. FAIRPLAY özelliği ile EPUB formatı render ederken DRM'li kitaplarda olduğu gibi hiçbir sınırlama getirmez; tasarlanan EPUB format kitaptan okuyucunun en üst düzeyde yararlanmasını sağlar. Aynı zamanda biz tasarımcılar ve araştırmacılar için de yeni ufuklar açmaktadır.

Apple cihazlarını kullanan kişilerin ücretsiz iBooks aplikasyonunu indirip, kullanmalarını öneriyoruz. Daha geniş bilgi ve aplikasyonu indirmek için tıklayınız.